In tegenstelling tot wat de reclame laat geloven, mag u niet zomaar een tuinkantoor of een andere mobiele unit in uw tuin plaatsen. U moet altijd een omgevingsvergunning aanvragen.
Nu steeds meer werknemers thuiswerken, groeit de behoefte aan een bureau. Wie niet voldoende ruimte heeft onder zijn dak maar wel in de tuin, kan kiezen voor een tuinkantoor. Steeds meer bedrijven spelen daarop in en bieden mobiele units aan.
Zicht naar buiten, thuis en afgescheiden van uw privé. En geen administratieve mallemolen, belooft de reclame. ‘Losstaande bijgebouwen in de tuin komen in vele gevallen in aanmerking voor een vrijstelling van een bouwvergunning. Tot 40 vierkante meter oppervlakte geldt alleen een meldingsplicht’, staat in een persbericht dat een aanbieder van thuiskantoren onlangs verstuurde.
‘Niets is minder waar’, zegt Brigitte Borgmans, de woordvoerder van het Vlaams Departement Omgeving. ‘De Vlaamse regelgeving is duidelijk. Niet alleen voor het bouwen maar ook voor het plaatsen van een woning moet u een omgevingsvergunning - vroeger bouwvergunning genoemd - aanvragen bij de gemeente. Dus ook voor een mobiele unit in de tuin die dient als thuiskantoor, ongeacht de grootte.’
Is een tuinkantoor wel een woning? ‘Een kantoorfunctie wordt beschouwd als complementair aan wonen. Voor bijgebouwen die daarvoor bestemd zijn, geldt een vergunningsplicht’, bevestigt Borgmans.
Vrijgesteld van vergunning
Daarmee geldt voor tuinkantoren en containerwoningen een andere regeling dan voor sommige vrijstaande bijgebouwen waarnaar het persbericht verkeerdelijk verwijst. ‘Als aan enkele voorwaarden voldaan is, kan een bijgebouw in de tuin zoals een tuinhuis, serre, schuurtje of poolhouse vrijgesteld zijn van een vergunning. Ook een melding is niet nodig’, zegt Borgmans. De voorwaarden zijn:
Het bijgebouw wordt niet bewoond.
Het bijgebouw wordt opgericht in de zijtuin tot op 3 meter van de perceelsgrenzen of in de achtertuin tot op 1 meter van de perceelsgrenzen. Het kan in de achtertuin ook op of tegen de perceelsgrens worden geplaatst als dat tegen een bestaande scheidingsmuur gebeurt, zonder dat die scheidingsmuur wordt gewijzigd.
De totale oppervlakte van alle vrijstaande bijgebouwen op een perceel bedraagt maximaal 40 vierkante meter.
De maximale hoogte is beperkt tot 3,5 meter.
Het bijgebouw wordt binnen een straal van 30 meter van de hoofdwoning geplaatst.
Er wordt geen vergunningsplichtige functiewijziging doorgevoerd, zoals de omvorming tot een restaurant, een winkel of verblijfsrecreatie.
Het perceel ligt niet in een ruimtelijk kwetsbaar gebied.
Als u werken wilt uitvoeren, neemt u het best wel contact op met de gemeente. Die kan strengere voorschriften uitvaardigen dan de algemene regels die op Vlaams niveau gelden.
Voorschriften
De omgevingsvergunning voor een tuinkantoor moet - zoals elke andere aanvraag - voldoen aan de stedenbouwkundige voorschriften, zegt Borgmans. ‘Ook de medewerking van een architect is verplicht.’ De stedenbouwkundige voorschriften kunnen vastgelegd zijn in het gewestplan, het bijzonder plan van aanleg (BPA), een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) of een specifiek verkavelingsvoorschrift.
Ook moet de aanvraag voldoen aan de voorschriften voor ruimtelijke ordening, ‘waarbij wordt gekeken naar de functionele inpasbaarheid, de schaal, het ruimtegebruik en de bouwdichtheid, maar ook naar visueel-vormelijke elementen, gezondheid, gebruiksgenot en veiligheid’, zegt Borgmans.
‘Behalve die voor ruimtelijke ordening gelden ook andere voorschriften, zoals voor de afvoer van huishoudelijk afvalwater. Het is verboden de afvoer van een wasbak, een douche of een toilet zomaar in de tuin te laten weglopen. Bovendien moet de mobiele unit voldoen aan de regels in de Vlaamse wooncode.’ Dat zijn regels over de architectuur (esthetiek, materiaalgebruik, vormgeving...), energetische prestatie en veiligheid, gezondheid en woonkwaliteit (voldoende licht, lucht, isolatie...). Een mobiele unit kan nooit bij een zonevreemde woning worden vergund.